Czterdziestodniowe przygotowanie do świąt wielkanocnych, stanowiących szczyt całego roku liturgicznego, rozpoczyna się pokutnym obrzędem posypania głów popiołem.
Obrzęd ten będzie sprawowany we wszystkich parafiach diecezji zielonogórsko-gorzowskiej podczas mszy św. lub specjalnych liturgii Słowa. Tradycyjne orędzie do wiernych na Wielki Post wystosował papież Benedykt XVI.
Posypanie głów popiołem to znak pokutny pochodzący z tradycji biblijnej. W sugestywny sposób wyraża on grzeszną kondycję człowieka. Przyjmując popiół na głowę wierni poprzez ten zewnetrzny gest uznają swoją winę wobec Boga oraz deklarują wolę wewnętrznej przemiany pokładając nadzieję w Jego miłosierdziu i cierpliwości.
Posypanie popiołem, Julian Fałat – Wikipedia.pl
Ten znak rozpoczynający drogę wielkopostnego nawrócenia winien osiągnąć swój cel w sprawowaniu sakramentu pokuty w dniach poprzedzających święta wielkanocne.
W Środę Popielcową wierni mają obowiązek zachowania postu, czyli ilościowego ograniczenia przyjmowanych pokarmów oraz powstrzymania się od spożywania pokarmów mięsnych. Post ilościowy obowiązuje wiernych od 18. do 60. roku życia. Natomiast powstrzymanie się od pokarmów mięsnych wszystkich, którzy ukończyli 14. rok życia.
Okres Wielkiego Postu stanowi przygotowanie do obchodów wielkanocnych. Ma on podwójny charakter. Dla katechumenów, czyli dorosłych kandydatów do chrztu, Wielki Post to czas intensywnych przygotowań do przyjęcia chrztu i innych sakramentów inicjacji chrześcijańskiej, których Kościół ma zwyczaj udzielać przede wszystkim podczas Wigilii Paschalnej.
Natomiast wszyscy wierni w okresie Wielkiego Postu poprzez bardziej intensywne słuchanie Słowa Bożego, gorliwszą modlitwę i inne praktyki pokutne przygotowują się do odnowienia w noc paschalną zobowiązań wynikających z przyjętego niegdyś sakramentu chrztu. W okresie Wielkiego Postu w liturgii używa się szat koloru fioletowego, ołtarzy nie ozdabia się kwiatami, a na instrumentach wolno grać jedynie dla podtrzymania śpiewu wiernych.
Orędzie papieskie na tegoroczny Wielki Post oparte jest na zdaniu zaczerpniętym z pierwszego listu św. Jana: „Myśmy poznali i uwierzyli miłości, jaką Bóg ma ku nam” (4,16). Papież podejmuje w nim kwestie relacji między wiarą a miłością.
Benedykt XVI pisze m.in.: „Nie możemy nigdy rozdzielać czy wręcz przeciwstawiać wiary i miłości. Obydwie te cnoty teologalne są ze sobą ściśle związane […]. Z jednej strony bowiem ograniczeniem jest postawa, która kładzie tak silny akcent na pierwszeństwo i decydującą rolę wiary, że nie docenia – i niemal je lekceważy – konkretnych uczynków miłości, sprowadzając ją do ogólnikowego humanitaryzmu. Z drugiej jednak, ograniczeniem jest również utrzymywanie przesadnej wyższości miłości i jej działania, i myślenie, że uczynki zastępują wiarę. Dla zachowania zdrowego życia duchowego trzeba wystrzegać się zarówno fideizmu, jak i moralizującego aktywizmu”.
ks. Andrzej Sapieha
