Zanim udamy się do solarium, warto poznać zasady, dzięki którym opalanie stanie się bezpieczniejsze…
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie przypomina, że w związku z nadmiernym korzystaniem z solariów przez młodzież przed ukończeniem 18 roku życia oraz okresem wakacyjnym podjęto działania informacyjno – edukacyjne, mające na celu zmniejszenie występowania niekorzystnych skutków zdrowotnych wynikających z nadmiernego korzystania z promieniowania ultrafioletowego.
{loadposition user9}
Zgodnie z dotychczasowym stanem wiedzy, niewielkie ilości promieniowania UV są korzystne dla zdrowia i odgrywają istotną rolę w wytwarzaniu witaminy D. Jednak nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV prowadzi do niekorzystnych konsekwencji zdrowotnych.
Promieniowanie UV jest odpowiedzialne w ponad 80% za starzenie się skóry i powstanie zmarszczek. Zdrowotne konsekwencje narażania na promieniowanie UV to głównie: fotostarzenie się skóry, nowotwory skóry , przebarwienia skóry, zaskórniki, nadprodukcja wolnych rodników, immunosupresja, fotodermatozy, choroby oczu, rumień i oparzenia słoneczne, reakcje fotouczulające1.
Dzieci i młodzież są szczególnie narażone na szkodliwy wpływ promieniowania UV. Nadmierna ekspozycja młodzieży na słońce, szczególnie sztuczne, może przyczynić się do powstania raka skóry w późniejszym wieku. Mechanizmy dowodzące tej zależności nie są do końca jasne, ale pewne jest, że skóra jest bardziej podatna na szkodliwe skutki promieniowania UV w okresie rozwojowym. Narażenie na długotrwałą ekspozycję na promieniowanie UV (zarówno naturalne i sztuczne) w okresie dzieciństwa i dojrzewania, znacząco zwiększa ryzyko wystąpienia czerniaka i innych nowotworów skóry w późniejszym wieku, a w/w predyspozycja zwiększa się u osób narażonych na promieniowanie UV przed ukończeniem 18 roku życia.
Zalecane środki chroniące przed nadmiernym promieniowaniem UV (wg WHO):
· należy ograniczyć czas przebywania w słońcu szczególnie koło południa, w godz. 10:00-14:00,
· należy robić przerwy w opalaniu się, częściej przebywać w cieniu,
· należy nosić ubrania ochronne, bawełniane, nie eksponować całego ciała, szczególnie chronić: oczy, twarz, szyję,
· należy nosić okulary przeciwsłoneczne z panelami bocznymi, które stanowią 99-100% ochrony przed UVA i UVB dla oczu,
· należy używać kremów ochronnych o szerokim spektrum ochrony przeciwsłonecznej, filtry słoneczne nie powinny być jednak wykorzystywane do wydłużania czasu spędzonego na słońcu,
· należy unikać korzystania ze sztucznego promieniowania UV w solariach. WHO zaleca wprowadzenie zakazu ich stosowania przez młodzież w wieku szkolnym,
· należy chronić niemowlęta i dzieci już od najmłodszych lat i uczyć je wraz z wiekiem racjonalnego korzystania ze słońca1.
W roku 2009 Międzynarodowa Agencja Badania Raka zakwalifikowała użycie solarium do grupy czynników rakotwórczych najwyższego ryzyka. Zagrożenie wystąpienia raka skóry wzrasta aż o 75%, gdy z łóżek w solariach korzystają osoby poniżej 30 roku życia.
Eksperci uznali, iż cały zakres fal ultrafioletowych powoduje mutacje, a nowa klasyfikacja solariów umieściła je na tym samym poziomie zagrożeń co tytoń, wirusowe zapalnie wątroby czy azbest.
Wielokrotne korzystanie w ciągu roku z łóżek opalających przyczynia się do nasilenia procesów przedwczesnego starzenia się skóry oraz występowania nowotworów skóry, w tym czerniaka. Amerykańscy onkolodzy stwierdzili, że opalanie się w solarium raz w tygodniu zwiększa ryzyko wyindukowania czerniaka ze znamion skóry aż o 70%.
Zasady racjonalnego korzystania z solariów (wg WHO). Nie zaleca się korzystania z solariów osobom:
· z fenotypem I (skóra, która nigdy się nie opala, zawsze ulega oparzeniom) i II (skóra, która czasami się opala, często ulega oparzeniom)
· z licznymi znamionami barwnikowymi na skórze,
· z dużą ilością piegów,
· z oparzeniami słonecznymi w dzieciństwie.
Zdecydowanie nie powinny opalać się w solarium osoby poniżej 18 roku życia, ze stanami przednowotworowymi lub nowotworami skóry, ze skórą uszkodzoną przez słońce, przyjmujące leki uwrażliwiające na promieniowanie UV.
1) WHO: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs261/en/
Natalia Kucharska
